Aktywizacyjne warsztaty senioralne w Szamotułach

Szamotuły to pierwsza miejscowość w Metropolii Poznań na trasie naszego jesiennego cyklu warsztatów kierowanych do seniorów chętnych rozwijać swoją aktywność społeczną i obywatelską. Spotkanie zostało zrealizowane w ramach projektu pt. „Aktywny senior w Metropolii Poznań”.

 

Warsztaty odbyły się w dniach 23-24 października 2025 r. w gościnnych progach Centrum Profilaktyki Społecznej w Szamotułach (ul. Wodna 4). W spotkaniu wzieli udział przedstawiciele wielu środowisk senioralnych na terenie Miasta i Gminy Szamotuły, w tym Uniwersytetu Trzeciego Wieku, Związku Emerytów, licznych klubów seniorów, organizacji pozarządowych np. Stowarzyszenia Amazonek "Halszka" itd.

Początek warsztatów to krótkie spojrzenie w siebie, gdyż zaczęliśmy od modułu „Mój potencjał na PLUS”. Uczestnicy zastanawiali się więc nad swoim potencjałem oraz identyfikowali swoje silne strony. Zastanawialiśmy się także nad barierami, jakie nas ograniczają w dążeniu do celów i podejmowaniu ważnych dla nas decyzji.

 

Następnie seniorzy podjęli się nieco bardziej wymagającego zadania z zakresu ćwiczenia autoprezentacji i doskonalenia kompetencji interpersonalnych. W krótkiej dyskusji wstępnej uczestnicy wraz z trenerami wskazywali na sposoby skutecznej komunikacji, znaczenie kontaktu wzrokowego czy „mowy ciała”. W kolejnym etapie w grupach uczestnicy zastanawiali się nad najważniejszymi problemami i wyzwaniami dla seniorów w Gminie Szamotuły. Chwilę potem przedstawicielka grupy warsztatowej – Pani Danuta - uczestniczyła w zaimprowizowanym wywiadzie telewizyjnym. Rolę dziennikarki pełniła jedna z trenerek a program dotyczył spraw i potrzeb dla tutejszych seniorów najważniejszych.



Podczas dyskusji i wywiadu seniorzy przedstawili kwestie, które wymagają poprawy w środowisku lokalnym w kontekście potrzeb seniorów:

• potrzeba powołania Rady Seniorów w gminie – która byłaby forum współpracy środowisk senioralnych i władzy samorządowej, miejscem wymiany doświadczeń i przedstawiania postulatów senioralnych;
• potrzeba organizacji szkoleń multimedialnych oraz warsztatów kompetencji cyfrowych;
• organizacja większej liczby zajęć dla seniorów, pogadanek i wykładów na temat zdrowego odżywiania, spotkań z psychologami oraz wyjazdów krajoznawczych;
• niedostateczna liczba toalet dla seniorów i osób z niepełnosprawnościami w centrum (toaleta w Parku Sobieskiego jest nieco oddalona od Rynku, warto też zastanowić się nad umieszczeniem informacji o lokalizacji toalety), rozważenie powstania tzw. „komfortek”;
• niewystarczająca liczba ławek na ulicach i ścieżkach rowerowych – ławki stanowią dla seniorów miejsce odpoczynku podczas spacerów czy codziennych aktywności;
• potrzeba kontynuacji działań w zakresie likwidacji barier architektonicznych, w tym w części budynków publicznych (np. biblioteka);
• rozwój opieki geriatrycznej w Szamotułach;
• organizacja kolejnych edycji Senioriady – imprezy dla seniorów o ważnym wymiarze międzypokoleniowym;
• potrzeba zwiększenie liczby miejsc parkingowych dla osób z niepełnosprawnościami;
• wprowadzenie bezpłatnych usług dla seniorów np. „złota rączka”;
• rozważanie zmiany organizacji kursowania autobusów w większej częstotliwości w godzinach popołudniowych;
• potrzeba uruchomienia dodatkowych miejsc spotkań dla seniorów;
• potrzeba doskonalenia różnych form i kanałów informacyjnych skierowanych dla seniorów, także w tradycyjnej formie papierowej.

 

Przedstawiciele OPS podkreślali, że część z postulatów seniorów jest już realizowana np. pomoc psychologiczna, pomoc prawna, ustawienie w 20 miejscach w gminie pojemników na odpady tekstylne. Część z propozycji z kolei będzie w najbliższym czasie wprowadzana przez samorząd. Postulat związany z rozpoczęciem działania Rady Seniorów zostanie zrealizowany jeszcze w tym roku kalendarzowym.

 

Większość uczestników podkreślała także dobrą współpracę środowiska seniorów z samorządem i bezpośrednio z Ośrodkiem Pomocy Społecznej w Szamotułach.

 

Odtworzony materiał filmowy w dalszej części warsztatu stał się wstępem do dyskusji o skutecznych metodach komunikowania swoich poglądów i o technikach perswazyjnych, jakie możemy zastosować próbując przekonać innych do naszych pomysłów czy idei. Spotkanie było prowadzone w nieformalnej i pozytywnej atmosferze. Wszystko po to by Ci uczestnicy warsztatu, nie czuli się skrępowani czy oceniani. W końcu poprzez zabawę najlepiej uczymy się nowych rzeczy i doskonalimy posiadane umiejętności.

 

Uczestnicy warsztatów wypełnili także ankietę dotyczącą potrzeb osób starszych w Gminie Szamotuły.

 

Wyniki badania ankietowego potwierdziły, że:

• największe deficyty w stosunku do potrzeb seniorzy dostrzegają w dziedzinie: integracji międzypokoleniowej (np. inicjatywy umożliwiające wymianę doświadczeń między seniorami i młodszymi grupami wiekowymi) - 54%, ochrony zdrowia – w ramach NFZ (np. dostępność i jakość opieki zdrowotnej, dostęp do specjalistów i rehabilitacji) - 50%, ochrony zdrowia – profilaktyka i edukacja zdrowotna (np. programy badań przesiewowych, szczepień ochronnych) - 50%, mechanizmów wpływu na władzę samorządową i uczestnictwa seniorów w życiu publicznym i politycznym (w tym w organach samorządowych) - 50%, rekreacji i aktywności ruchowej (np. infrastruktura rekreacyjna, basen) - 42%;
• największe zainteresowanie uczestnictwem seniorzy deklarowali w zakresie aktywności dotyczących wycieczek krajoznawczych - 63%, zajęć ruchowych (np. basen, nordic walking, taniec, aerobik) - 58%, zajęć komputerowych (w tym usługi przez internet np. płacenie rachunków przelewem internetowym) - 54%, zajęć kulturalnych (np. projekcje filmowe, spektakle, koncerty - 46%; warsztatów psychologicznych i warsztaty ze skutecznej komunikacji oraz rozwiązywania problemów w rodzinie - 42% oraz warsztatów artystycznych (np. rękodzielnicze, filmowe, malarskie) - 42%;
• podejmowanie aktywności seniorom najbardziej utrudnia wcale nie brak środków finansowych - 13%, ale przede wszystkim stan zdrowia - 42%, brak możliwości dogodnego transportu lub dojazdów - 33% oraz niechęć do wychodzenia z domu - 33%;
• uczestniczący w warsztatach seniorzy w 46% zadeklarowali, że czują, że mają wpływ na że mają wpływ na codzienność i rozwój swojej społeczności lokalnej, osiedla, miejscowości, samorządu czy gminy. Odmiennego zdania jest 25% uczestników warsztatów a kolejne 29% nie miało w tym zakresie sprecyzowanego poglądu.

 

W drugim dniu warsztatów seniorzy poznali zalety działalności zespołowej i podstawy tworzenia projektów. Wzięli także udział w komponencie edukacyjno-aktywizującym w zakresie partycypacji obywatelskiej. Podczas zajęć z udziałem seniorów przeprowadzono debatę oksfordzką w postaci symulacji sesji Rady Gminy. Stworzona została możliwość swobodnej argumentacji uczestników w kontekście pomysłów na aktywizację seniorów. Postawiona na wstępie teza „Seniorzy pełnią istotną rolę w naszej gminie i mają odpowiedni wpływ na jej codzienne funkcjonowanie i rozwój” wzbudziła ożywioną dyskusję.

 

Podczas warsztatów seniorzy otrzymali również materiały na temat aktywności społecznej i obywatelskiej oraz skorzystali z „Giełdy usług dla seniorów”.

 

Warsztaty odbyły się dzięki wsparciu pracowników Urzędu Miasta i Gminy oraz Ośrodka Pomocy Społecznej w Szamotułach. W sposób szczególny chcieliśmy podziękować Pani Dyrektor OPS Iwonie Lembicz-Kwatera oraz Pani Zastępcy Dyrektora Marii Przybylskiej za obecność na spotkaniu, przekazane cenne informacje oraz życzliwość i otwartość na rozmowę.

 

Bardzo dziękujemy za wspólnie spędzony czas i czekamy na kolejne warsztaty!